طراحی سایت ریسپانسیو و اهمیت آن

طراحی سایت ریسپانسیو (واکنش گرا) یک رویکرد توسعه وب است که در قبال ظاهر سایت بر اساس مؤلفه های مختلفی همچون اندازه صفحه (Screen) و افقی یا عمودی بودن وسیله مورد استفاده با اعمال تغییراتی پویا، مشاهده شدن را متناسب سازی می کند.

طراحی سایت ریسپانسیو در واقع با استفاده از فناوریهای مرتبط هم محتوا و هم عناصر طراحی سایت را تنظیم مجدد (Rearrange) می کند.

تا پیش از روی کار آمدن تبلت ها و گوشی های هوشمند موبایل، وبسایت ها تنها متناسب با صفحات کامپیوترهای دسکتاپ طراحی می شدند و اینکه وبسایت ها دارای یک طراحی ایستا (Static Design) و یک اندازه ثابت (Fixed Size) باشند، یک امر رایج بود. اما هنگامی که گوشی های تلفن همراه و تبلت ها به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفتند، جستجوی سایت های قدیمی در این ابزارها باعث دیدن شدن سایت های در اندازه های بزرگ می شد.

در نتیجه موتورهای جستجو برای رفع این مشکل کل صفحه سایت را متناسب با صفحه نمایش مورد نظر کوچک می کردند. اما امروزه با توجه به پیشرفت ساخت وسایل ارتباطی از قبیل مانیتورهای مختلف دسکتاپ، لپ تاپ ها، گوشی های هوشمند، حتی تلویزیون ها که امکان ارتباط با آنها نیز فراهم شده است، ریسپانسیو بودن سایت ها از اهمیت زیادی برخوردار است.

شاید شما هم تجربه ورود به سایت های غیر ریسپانسیو را داشته باشید، که بخش هایی از محتوای سایت و یا عناصر طراحی آن به گونه ای غیرقابل مشاهده هستند، و همین امر باعث خروج کاربران از سایت می شود. این خروج در صورت تداوم باعث عدم مراجعه به سایت و در نهایت از بین رفتن رتبه سایت می شود.

از این رو، نیاز است که ریسپانسیو بودن سایت در هنگام طراحی آن مورد توجه قرار گیرد. البته طراحان حرفه ای سایت به اهمیت این موضوع واقف هستند و نسبت به انجام آن اقدام می کنند. ولی به هر حال، غفلت از این موضوع می تواند پیامدهای منفی زیادی برای یک سایت داشته باشد.

بر این اساس می توان بیان کرد که ریسپانسیو بودن یک سایت از عوامل مهم در رتبه بندی سایت ها توسط موتورهای جستجو محسوب می شود. رتبه بندی علاوه بر اینکه مباحث فنی یک سایت را نیز به عنوان یک فاکتور (با وزن های اعتبار مختلفی که نمی توان در مورد اندازه آنها با قاطعیت اظهارنظر کرد) در نظر می گیرد، از سوی دیگر نحوه برخورد مخاطبان با سایت را نیز مورد توجه جدی قرار می دهد.

برای مثال، هنگامی که کاربری از طریق جستجو در گوگل به صفحه ای از یک سایت وارد شود که جنبۀ ریسپانسیو بودن در آن رعایت نشده باشد، به احتمال زیاد آن سایت را ترک می کند. این اقدام امتیاز منفی برای سایت محسوب می شود.

در واقع با طراحی ریسپانسیو سایت دیگر نیازی به صرف هزینه های زیاد به منظور طراحی سایت برای مدل های مختلف گوشی، لپ تاپ، تبلت و مانیتور کامپیوترهای دسکتاپ نیست.

پس به طور خلاصه می توان گفت که طراحی ریسپانسیو سایت باعث می شود سایت شما در ابزارهای مختلف خوب نمایش داده شود، طراحی ریسپانسیو سایت از HTML و CSS استفاده می کند، و در نهایت اینکه طراحی ریسپانسیو یک برنامه یا جاوا اسکریپت نیست.

یکی از مفاهیمی که در طراحی ریسپانسیو سایت اهمیت دارد، مفهوم نمای شبکه (Grid-view) است. به زبان ساده، نمای شبکه به این معناست که یک صفحه به ستون های مختلف تقسیم می شود.

این ستون ها اغلب 12 عدد هستند که با یکدیگر 100 درصد یک پهنا را تشکیل می دهند و هنگامی که شما پنجره جستجو (Browser Window) را کوچک یا بزرگ می کنید، این اندازه های نیز تغییر می کنند. این امر باعث می شود که بتوان عناصر مختلف یک صفحه را به آسانی جایگذاری و مشاهده نمود.

آمارهایی که اهمیت طراحی ریسپانسیو را نشان می دهند

• 57 درصد از ترافیک هایی که برای یک سایت ایجاد می شود از طریق موبایل است.

تجربه شخصی از هر یک افراد نشان می دهد که امروزه بخش قابل توجهی از جستجوها از طریق گوشی تلفن همراه انجام می شود. دورانی که افراد برای جستجو باید پشت میز کامپیوتر می نشستند، به پایان رسیده و گوشی های تلفن همراه اکنون نقش مهمی در انجام جستجوهای اینترنتی دارند.

• 51 درصد از ایمیل ها از طریق گوشی تلفن همراه باز می شوند.

برغم اینکه شبکه های اجتماعی مختلف و همچنین پیام رسانهای گوناگون بخش قابل توجهی از وقت افراد را به خود اختصاص داده اند، اما ایمیل ها همچنان محبوبیت خود را حفظ کرده اند. بسیاری از افرادی که از طریق گوشی هایی مانند آیفون ایمیل های خود را چک می کنند، در هنگام چک کردن ایمیل متوجه این نکته می شوند که اغلب ایمیل ها از طریق موبایل ارسال شده است.

• اغلب استفاده کنندگان از گوشی های تلفن همراه خریدهای خود را از طریق اینترنت انجام می دهند.

نیازی به گفتن نیست که امروزه خرید اینترنتی به عادت بسیاری از مردم تبدیل شده است. این عادت با شرایط فعلی که ویروس کرونا مانع بزرگی در رفت و آمدها ایجاد کرده، بیش از پیش احساس می شود. از اینرو، توجه به این نوع از رفتار کاربران در استفاده از گوشی تلفن همراه به منظور خریدهای اینترنتی در طراحی ریسپانسیو سایت اهمیت خود را نشان می دهد.

• 70 درصد از کاربران گوشی های تلفن همراه در کمتر از یک سایت تصمیم به انجام یک کار می گیرند.

همواره این نکته را در نظر داشته باشید که میلیون ها کاربر اینترنت از طریق فروشگاههای اینترنتی در جستجوی خرید محصول مورد نظر خود هستند و در این زمینه تصمیم فوری می گیرند.

شرکت چینی علی بابا در کارنامه خود فروش نزدیک به 31 میلیارد را در 24 ساعت دارد. این امر به این دلیل رخ داده است که این شرکت فروش از طریق صفحات کوچک (Small Screen) را مرکز توجه خود قرار داده است. در واقع، نتایج برخی تحقیقات نشان می دهد که کاربران اینترنتی در کمتر از یک ساعت نسبت به امر خرید تصمیم گیری می کنند.

چگونه یک سایت ریسپانسیو داشته باشیم

اگرچه طراحی ریسپانسیو سایت موضوع تخصصی است، اما به طوری خلاصه به منظور داشتن یک سایت ریسپانسیو موارد زیر لازم هستند:

•  کلمه ریسپانسیو (Responsive) را در متاتگ های HTML ها اضافه کنید.
• مدیا کوئری ها را در طراحی (Layout) خود اعمال کنید.
• تصاویر و ویدئوهای بارگذاری شده را ریسپانسیو یا همان واکنش گرا کنید.
• مطمئن شوید که تایپوگرافی های (Typography) سایت شما به آسانی توسط گوشی های تلفن همراه، تبلت ها، و لپ تاپ ها قابل خواندن هستند.